کسی می رود

فرخ نعمت پور

مسافر تنهای تە درە، سرش را بر نمی گرداند. اصلا او بە هیچ جائی نگاهی نمی اندازد. من می دانم خیال برش داشتەاست. من از قدیمها اینرا می دانم. آدمهای خیالی سرشان سنگین است و رو بە پائین، با یک نوع بی خیالی بە آنچە در پیرامونشان می گذرد. البتە نە اینکە بی خیال بی خیال باشند. نە، تنها اینکە خیال از سرشان بزرگتر و سنگین تر شدە،... آرە همین.

نيشانه‌ی پرسیار له‌ناو لاپه‌ڕه‌ی سپی

سەباح رەنجدەر

گردێک باخچه‌ و سەنگەری بەسەرەوەیە

درەختی خۆڕسک قەدیان وەک دووگردی نوێژ چنیوە

ناهێڵن خودی لە یەک بترازێ

گەورەی خوداوەندان گرد لەسەر لم باڵا ناکا

کەناری نزم فریودەرە

کورسییە تەنیاکە

رەسوڵ سەفەریانی

هێشتا شوێنی دانیشتنەکەی ئەو ساردنابێتەوە کە پیرەژنە قەوی و قٶڵەکە، بە هەیکەلە نیوە چەماوەکەیەوە لە دوورەوە دەردەکەوێت. سەرپۆشێکی بچکۆلەی بە سەرەوەیە ئەڵێی هی سەردەمانی مناڵییەتی و هەر بەسەریانەوە دووریوە! هەر دوو دەستی دەخاتە  پشتیەوە و لە یەک قفڵیان دەکات و نەرمە نەرمە رووەو من دێت. ئەوەندە خاو دەجوڵێت کە ئەو ریگا بیست سی متریە بە چەند دەققە دەبڕێت. دێت و هەر لە یەک مەترییەوە دەستی راستی بەرەو شانی من دەکێشێت. کە دەستی گەیشتە سەرشانم خۆی بە من رادەگرێت.

ئەندێشەکانی هانا ئارێنت (١)

موحسین ئەمینزادە

ئارێنت لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا عاشق بوو. لەو کاتەدا لە ساڵی ١٩٢٤ ناوی پرۆفیسۆری فەلسەفە بە ناوی مارتن هایدگەر دەکەوێتە سەر زمانەکان و هانا لەگەڵیدا فەلسەفەی خوێند. شێوازی وانەوتنەوە و پۆلەکانی هایدگەر لە سەرانسەری ئەوروپادا بەناوبانگ بوون. هایدگەر لەو کەسانە نەبوو کە کۆمەڵێک زانیاری فەلسەفی بداتە قوتابیەکەی، بەڵکو لە پۆلەکەیدا فەلسەفەی دەکرد. وەک ئەوەی بیەوێت وەک شانۆیەک فەلسەفە "ئەدا" به کات. لەبەردەم خوێندکارەکانیدا "بیری" دەکردەوە. دەوترێت ئەو قسانەی ئەو دەیڵێت و خاوەنی ئەو قسانە لەبەردەم چاوتدا زیندوو دەبوونەوه. بۆ نموونە کاتێک دەیویست قسەیەکی ئەرستۆ بڵێت، چیرۆکەکەی وا دەگێڕایەوە هەروەکو ئەوەی ئەرستۆ زیندوو بووبێتەوە و، قسەت لەگەڵ بکات!

دروستکـردنی زێـڕ لە خـۆڵ

رەزا شـوان

هـیوا کە گـوێی لەم قـسانەی مامی بـوو، گەشایەوە و هـەستی بە شادییەکی زۆر کـرد. وتی ئەمە ئەو کەسەیە کە من بۆی دەگەڕام. بەڵام شەنگە بە قـسەکانی باوکی سەسام بـوو. لە دڵی خۆیـدا وتی، باوکـم لە جیـاتی ئەوەی کە بە هـیوا بـڵـێـت، واز لەم خەیاڵ پڵاوەت بهـێـنە، کەچی دەسـتخـۆشـیی لێـدەکـات و هـانی دەدات.

یارییه‌كانی جیهانایه‌تی

نه‌ژاد عزیز سورمێ

ئێستاش به‌هه‌مان پێودانگ، به‌ڵام ئه‌مجاره‌ به‌ ته‌وژمی بێ ئامانی، سه‌روبن نادیاری جیهانایه‌تی )له‌گه‌ڵ جیاوازی ئاراسته‌كان)، له‌ نه‌داریمان بێ یا له‌ ڕوون نه‌بوونه‌وه‌ی ڕه‌هه‌نده‌كانی خه‌ریكه‌ بێ په‌روا و بێ ئاوڕدانه‌وه‌ له‌ ڕابردوو و سه‌یركردنی ئاینده‌، وه‌ك له‌وه‌ خاترجه‌م بووبین بۆ كوێ ده‌چین، بێ ئه‌وه‌ی تێشوویه‌كی نیمچه‌ تێرمان پێ بێ له‌گه‌ڵیدا كه‌وتووینه‌ڕێ.

باڵندەکان بانگی دەکەن

فەڕۆخ نێعمەتپوور

زەردەخەنەیەکی تاڵ نیشتە سەر لێوەکانی. مۆسیقا چەند دەتوانێ سیحری دونیا و بوون فراوانتر بکاتەوە. ئەوەندە فراوان کە خەیاڵ نایگاتێ. مۆسیقا، ئامرازێک خەیاڵ دەیخوڵقێنێ و، کەچی خۆیشی لێی بەجێ دەمێنێ. هەنگاوەکانی ئارامتر کردەوە، پاڵی بە دیوارێکی گڵینەوە داو و کەمێک راما. لە دووای ساڵانی ساڵ هەستی بە ئازاری قاچەکانی کرد، بە قورسایی هەنگاوەکانی،... بە جەستەی کە چین چین نیشتبووە سەر یەک. زەمەن چەند نامەردانە گوشیبووی. بە خۆی گۆت "ئەمەیش ئیعجازێکی تری ژیان، هەمیشە کەسێکی تر هەیە هەست بە بوونت بکا... ئەگەرچی درەنگ."

باخچە هەڵواسراوەکانی بابل

دڵشاد کاوانی

چەندین مێژوونووسی کۆن ستایشی باخچە هەڵواسراوەکانی بابلیان کردووە بەهۆی قەبارە و جوانی و لێهاتوویی تەکنیکییەوە. بەداخەوە گێڕانەوەکانیان جیاوازە، ئەمەش وایکردووە مێژوونووسان و شوێنەوارناسانی مۆدێرن بتوانن بە چاوی باخچەکە ببینن یان بەڵگە بۆ بوونی بخەنەڕوو. ئەو باخچەکانی بە شێوەیەک نەخشەسازی کردووە کە وەک شاخێک لێوار بن، کە پێیان وایە حەسرەتی شاژن ئارام دەکاتەوە. لە میدیای باکووری ڕۆژئاوای عێراقەوە هاتووە کە ناوچەیەکی شاخاویتر بووە. (سەدەیەک پێش نەبوخودنەسری دووەم). ڕەنگە باخچەی هەڵواسراو لەلایەن تیمێکی تەلارساز و ئەندازیار و پیشەسازییەوە دروستکرابێت کە لە ژێر ڕێنمایی پاشادا کاریان دەکرد. لە کاتێکدا هیچ زانیارییەکی دیاریکراو نییە سەبارەت بەوەی کێ نەخشەسازیی باخچە هەڵواسراوەکانی کردووە، بەڵام بەردەوامن لە بوون بە سەرچاوەی سەرسامی و نهێنی بۆ خەڵک لە سەرانسەری جیهان.