شرۆڤە
ئه‌مجه‌د غوڵامی
شێرکۆ هه‌ر له‌م گه‌ڕانه‌وه و هه‌ر له‌م دروستکردنی ماڵی یاده‌وه‌رییه دایه که په‌لێکی ڕابردوو ڕاده‌گوێزێ و به چڕکردنه‌وه‌ی ئۆرگانیزمباوهری له زه‌ماندا هه‌مدیسان کاتی کاره‌سات بنیات ده‌نێته‌وه و ناهێڵی ڕابردوو ببێته زه‌مانێکی چه‌ق به‌ستووی نۆستالۆژیک و ره‌نج بردن له‌پێناو ئاره‌زوویه‌کی ناکامی ڕابردوو. به‌ڵکوو به‌پێش خستنی ڕابردوو به‌ره‌و ئێستای کاره‌سات، دایدهتهکێنێت له قه‌ره‌بووسازی و شوێنی شیاوی تێدا ژیان.
- توضیحات
- بازدید: 1142
هاوڕێ نەهرۆ
مەرجانە وەک کەسایەتی رۆڵی پوزەتیڤی پێسپیردراوەو لە دوو حاڵەت دا یارمەتی عەلی بابا دەدا: یەکەم وەک کەشف کردنی سیمبولەکەو چەواشە کردنی دوژمن. دووەم، وەک کەشف کردنی گۆزەکانی تەروادە کە بەرۆنی داغ هەموویانی لە ناو دا و، دواتریش بە هۆی سەماوە رابەرەکەیان کوشت.
- توضیحات
- بازدید: 1245
هاوڕێ نەهرۆ
لەڕاستی دا ئەم فیلمە سیمبولی یە سەر بە قوتابخانەی واقعیەتی سیحرییە. لەم ڕوانگەوە ئیشی لەسەر کراوە. کار کردن لەسایەی ئەم قوتابخانە زۆر ئاڵۆزە. خوێنەر یا بینەر شارەزایی میژووی میللەتەکە نەبێ ناتوانێ سیمبولەکانی بدوزێتەوە و هەربۆیە تێگەیشتن لێی دژوار دەبێ.
- توضیحات
- بازدید: 1005
دڵشاد کاوانی
لە کۆتایی بەو ئەنجامە دەگەین، کە ئەندرۆجین، هۆڕۆمێنێکی سرووشتییە و بەڵام لە کاتی تێکچوون و زیادبوون و کەمبوونی لە هەر مرۆڤێکی ئاسایی دا دەیخاتە بارێکی نائاسایی و دەبێتە نەخۆشییەیەکی دەروونی و کاریگەری لەسەر ئاکار و ڕەفتاری مرۆڤ درووست دەکات، ئەم هۆڕمۆنە هەر لە کۆنەوە لە نێو لاشەی مرۆڤەکان دا هەبووە.
- توضیحات
- بازدید: 181
موحسین ئەمینزادە
ئارێنت لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا عاشق بوو. لەو کاتەدا لە ساڵی ١٩٢٤ ناوی پرۆفیسۆری فەلسەفە بە ناوی مارتن هایدگەر دەکەوێتە سەر زمانەکان و هانا لەگەڵیدا فەلسەفەی خوێند. شێوازی وانەوتنەوە و پۆلەکانی هایدگەر لە سەرانسەری ئەوروپادا بەناوبانگ بوون. هایدگەر لەو کەسانە نەبوو کە کۆمەڵێک زانیاری فەلسەفی بداتە قوتابیەکەی، بەڵکو لە پۆلەکەیدا فەلسەفەی دەکرد. وەک ئەوەی بیەوێت وەک شانۆیەک فەلسەفە "ئەدا" به کات. لەبەردەم خوێندکارەکانیدا "بیری" دەکردەوە. دەوترێت ئەو قسانەی ئەو دەیڵێت و خاوەنی ئەو قسانە لەبەردەم چاوتدا زیندوو دەبوونەوه. بۆ نموونە کاتێک دەیویست قسەیەکی ئەرستۆ بڵێت، چیرۆکەکەی وا دەگێڕایەوە هەروەکو ئەوەی ئەرستۆ زیندوو بووبێتەوە و، قسەت لەگەڵ بکات!
- توضیحات
- بازدید: 104
موحسین ئەمینزادە
لێرەدا بۆچوونی ئارێنت لە ژێر کاریگەری فەلسەفەی 'کانت'دایە کە دەڵێت نیشاندان و دەرکەوتن واتە بوون! ئەو کەسەی کە دیارنیه، ونه! تەنانەت ئەگەر لە ڕووی بایۆلۆژیشەوە بوونی هەبێت! ئارێنت دەڵێت ئێمە دەستمان بە جەوهەری شتەکان نەگەیشتووە، ئەوەی دەبینرێت ڕەهەندەکانن، بۆ نموونە ڕەنگی شتێک یان ڕووکارەکەی! بۆیە بە بڕوای ئارێنت، جیهان کۆمەڵێک لەم پەیوەندییە، لەم بوارانەدا، کە ناسنامەی تاکیش دەپارێزێت. ئێمە بە پاراستنی ناسنامەی تاکەکەسی خۆمان، شوناسێکی کۆمەڵایەتی و سیاسی دەدۆزینەوە.
- توضیحات
- بازدید: 82
موحسین ئەمینزادە
ئارێنت دەڵێ، پێویستە تێبگەین کە چۆن پرسێکی بچووکی وەک دژە جوولەکەیی دەبێتە هۆی سەرهەڵدانی نازیزم و هەڵگیرسانی شەڕی جیهانی و دروستکردنی کارگەی مەرگ، یان ڕیالیزمی بزووتنەوە تۆتالیتارییەکان دەبێتە هۆی دەربازبوونیان لە واقیع. ئارێنت دەڵێ "سەرکەوتنی تۆتالیتاریزم بە واتای لەناوبردنی مرۆڤایەتییە! تۆتالیتاریزم دەستی بە لەناوبردنی سروشتی مرۆڤ کردووە." هەر بۆیە ناتوانی بیری لێ نەکەیتەوه و پشتی تێکەی، چونکە "وەرگەڕان لە هێزە تێکدەرەکان سوودێکی ئەوتۆی نییە!"
- توضیحات
- بازدید: 86
موحسین ئەمینزادە
دەشڵێت ڕەنگە حکومەتی تۆتالیتار لەو شوێنانە سەرهەڵبدات کە جەماوەر هەبن کە ئامادەن یان تامەزرۆی کۆکردنەوەی سیاسی خۆیانن. ئێمە پێیان دەڵێین "جەماوەر"، کاتێک ئێمە تەنها لەگەڵ ژمارەکان، بێ هەستی، یان تێکەڵەیەک لەم دووانە ڕووبەڕووین. مرۆڤەکان دەبنە ژمارە. ئیتر تاکه کەس گرنگ نییە. جەماوەر ئەو کەسانەن کە ناتوانن له ناو ڕێکخراوه که لەسەر بنەمای بەرژەوەندی هاوبەش جێگیرن- وەک حزب و سەندیکا و ڕێکخراوە ناوخۆییەکان - سەرنجڕاکێش بن. لە ئەنجامدا زۆرێک لە کەسانێک کە بەلای بزووتنەوە جەماوەرییەکاندا ڕاکێشراون، ئەوانەن که لە بنەڕەتدا بێ هەستن و پێشتر کەسانی سیاسی نەبوون، پێشتر هەرگیز نەچوونەتە سەر سندوقی دەنگدان.
- توضیحات
- بازدید: 91
موحسین ئەمینزادە
بۆیە ئارێنت دەڵێت یاسای زۆرینە، ئازادی مرۆڤ کەمدەکاتەوە. کاتێک دەڵێت سەیرە شەڕ و شۆڕشەکان لە سەردەمی هاوچەرخی ئێمەدا تاکە پاساوێک کە دەتوانن هەیانبێت، بەهۆی ئازادییەوەیە، ئەوە یەکێکە لە هۆکارەکان. لێرەدا بووین کاتێک ئارێنت وتی شەڕ هیچ پاساوێکی لۆژیکی تری نییە. بۆ نموونە کێ شەڕ بۆ بەرگریکردن لە مافە ئابوریەکان دەست پێدەکات؟! لە کاتێکدا کە شەڕ بە مانای وێرانکاری دێت! کەواتە ئازادی وەک دووا و تاکە ڕێگا بۆ پاساوهێنانەوە، بۆ ڕوودانی شەڕ و شۆڕشەکان دەخرێتەڕوو. ئێستا گرنگ ئەوەیە بزانین مەبەستی ئارێنت لە ئازادی چییە!
- توضیحات
- بازدید: 87
موحسین ئەمینزادە
ئەو ئازادییەی هانا ئارێنت باسی دەکات، ڕزگاربوون نییە لە دیلێتی ستەمکارێک؛ بە واتایەکی تر بە مانای ڕزگاری لە ڕستەی چوارچێوە نییە. ڕاستە ڕزگاربوون لە چوارچێوە مەرجی پێشوەختە بۆ ئازادی، بەڵام بە تەواوی خودی ئازادی نییە. ئەو ئازادییەی کە هانا ئارێنت باسی دەکات زیاترە لەمە. ئازادی واتە قسەکردن، واتە بڕیاردان، واتە هونەری دەربڕین و بیرکردنەوە و ڕازیکردنی ئەوانی تر، لە ئامادەبوونی مرۆڤەکانی تردا، بۆ ئەوەی بتوانین وەک مرۆڤ، گرنگ و کاریگەر بین. شۆڕشەکان ئەوەن. شۆڕشەکان پرۆسەی پارە پەیداکردن نییە بۆ خەڵکی هەژار، بەڵکو ئاشکراکردن و ناسینی ئەو هەموو مرۆڤ و پرسانەیە کە نەبینراوبوون!
- توضیحات
- بازدید: 54
