شرۆڤە

پەری عەبدوڵڵا نامق

ئەوەی جێی سەرنج و ئەسەفە ئەوەیە کە سەرلەبەری ئەم شیعرە جوانە و ئەم باڵندە ناوازەیە کە لەم شیعرەدا هاتووە لە لایەن کاك زاموا محەمەدەوە بەهەڵە وەرگێڕدراوەو کراوە بە ریشۆڵەو لە ماڵپەڕی گەلاوێژی رۆژی ٧ی دیسەمبەری ٢٠٢٠دا لە بەشی هۆنراوەدا بڵاوکراوەتەوە.

ڕیشۆڵە یان ڕەشەباڵندە؟ کاکە زاموا...

پەری عەبدوڵڵا نامق

واڵاس ستیڤنس ی شاعیری ئەمریکی لە شیعرێکی جواندا بابەتی شیعر دەخاتە خزمەت رەفتارە ناوازەکانی باڵندەیەیکی زۆر زیرەکەوە کە ناوی (رەشەباڵندەیە)، کە بە ئینگلیزی (بلاك بێرد)ە و تێهەڵکێشی دنیای مرۆڤ و پەیامەکانی شاعیرو ساتی دەروونی تایبەتی خۆی دەکات ، ئەم باڵندەیە وێڕای ئەوەی دەنگێکی سیحراوی نەغمەخوانی هەیە، لەگەڵ ئەمەشدا نزیکە لە ژینگەی مرۆڤەوەو (بە تایبەتی بۆ ئەوانەی لە سەروو دەریای ناوەڕاستەوە دەژین) کە لە جوانی سروشت رادەمێنن   چەندان وانەی بەسوود و رەفاری سەرنجڕاکێشی لێ دیقەت دەدەن، ئەم باڵندەیە زیاتر لە ئەوورپا و باکوری ئەفریقاو ئەمریکا، نیوزلندا و ئوسترالیاو بەشێکی ئاسیاو ئەفریقا دەبینرێت و جۆرەکانیشی هاوشێوەو نزیکی یەکن، بە تایبەتی ئەوانەی لەو ولاتانەدا دەژین و نزیکییان لە دنیای باڵندەکانەوە هەبێت دەزانن کە ئەم باڵندەیە خاوەنی سیفاتی تایبەتەو جیای دەکاتەوە لە باڵندە ئاست نزم و کەم بەهرەکانی تری وەك چۆلەکەو ریشۆڵە، بەڵام ئەوەی جێی سەرنج و ئەسەفە ئەوەیە کە سەرلەبەری ئەم شیعرە جوانە و ئەم باڵندە ناوازەیە کە لەم شیعرەدا هاتووە لە لایەن کاك زاموا محەمەدەوە بەهەڵە وەرگێڕدراوەو کراوە بە ریشۆڵەو لە ماڵپەڕی گەلاوێژی رۆژی ٧ی دیسەمبەری ٢٠٢٠دا لە بەشی هۆنراوەدا بڵاوکراوەتەوە..

ناونیشانی شیعرەکە ئاوهایە:

Thirteen Ways of Looking at a Blackbird

لێرەشدا زۆر ئاشکرا دیارە کە ناوی باڵندەی بلاك بێردی بەکارهێناوە کە بە کوردی دەکاتە رەشەباڵندە، بەڵام کاک زاموا کردوویەتی بە ریشۆڵە، لە کاتێکدا ریشۆڵە لە ئینگلیزیدا بە گشتی پێی دەگوترێت:

 ستارلینگ Starling

لێرەدا ئێمەی خوێنەران بۆ ئەوەی زیاتر چەواشە نەبین و بتوانین چێژ لە بەرهەمە جیهانییەکان ببینین، باشتر وایە ئەوانەی دەیانەوێت کاری وەرگێڕان بکەن وردەکار بن و لێکۆڵینەوە بۆ بەرهەمەکان بکەن و لە ئاستی زانستی وەرگێڕانەکانیان دڵنیا بن: بە پێداچوونەوەی چەندان جارەو  نیشاندانی کەسانی تری شارەزا بۆ دڵنیابوونەوە، ئەنجا گەر ویستیان لێبێت بیخەنە بەر چاو و چەشەی خوێنەران و لێکدانەوەیان، ئەگەر نا ئەوا فەوزا دوای فەوزا لە بناغەوە بوون و ناسنامەو مەعریفە هەڵدەتەکێنێت و  سەرە داوی رەسەنایەتی و  راستییەکانمان لێ بزر دەبێت و هیچمان نابێت بە هیچ، خۆ لە راستیدا بەخشین و ئەدەبیات و داهێنان و جوانکاری هەر پۆزلێدان نییە بە  دابەزاندنی وێنەیەکی شەخسی کەشخە بە جگەرەوە لەگەڵ بابەتەکاندا یان بەکارهێنانی بۆ سەرنجدانی خوێنەران و وەك  ڕیکلامکردنی هزرمەندبوون بەکاربێت!

 بە هیوای سەرکەوتن بۆ کاک زاموا، بۆ دڵنیابوونەوەش وا لێرەدا ئەمە بەستەری هەردوو بابەتە وەرگێڕدراوەکەی کاک زامواو شیعرە ئینگلیزیەکەی خودی شاعیرە:

یەکەم/ وەرگێڕانی زاموا محەمەد

 galawej.com/2020/12/2020-12-07165041.html

دووەم/ شیعرەکە لە سەرچاوە ئەسڵیەکەیەوە:

 www.poetryfoundation.org/poems/45236/thirteen-ways-of-looking-at-a-blackbird