زمان و بیرکردنەوەی شێعری

روانگە

ترس و دڵەڕاوکێی داستایڤسکی

رۆمانەکانی داستایڤسکی تەژین لە ترس و دڵەڕاوکێی نووسەر بەرامبەر بە ئازارەکانی مرۆڤ و دەستەوەستانی یاخود دژواریی بەرامبەر بوونەوەی مرۆڤ لەگەڵیان‌دا. وەک بڵێی نووسەر بەردەوام بە گوێمان‌دا دەخوێنێ و وشیارمان دەکاتەوە کە مرۆڤ لە ژیانی‌دا چەندە لەبەردەم ئەگەری سەرهەڵدانی کارەساتەکاندایە، دەیەوێ بڵێ ئەی مرۆڤ خۆت لە خۆت‌دا ئەوەندە دۆخت باش نیە تا ئەوەندەی تر بە دەستی خۆت وێران‌تری بکە.

مطالعه بیشتر: ترس و دڵەڕاوکێی داستایڤسکی

په‌راوێـزی شه‌شه‌مینی تێكست

نه‌ژاد عزیز سورمێ

ڕه‌نگه‌ تۆش هه‌ر وای لێك بده‌یه‌وه‌، (دواكه‌وتن)‌ ته‌نیا له‌ ڕه‌هه‌ندی ئابووری و ته‌كنه‌لۆژییه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ناگرێ، لایه‌نی كولتووری و ئاستی بینای ئه‌بستمی له‌ پێشه‌وه‌یان پرۆژه‌یه‌كی جیددی وه‌رگێڕان ڕۆڵی دیار له‌ به‌رقه‌راركردنی پێگه‌یشتنی شارستانی و دروستبوونی فاكته‌ره‌كانی پێشكه‌وتن ده‌بینێ.

مطالعه بیشتر: په‌راوێـزی شه‌شه‌مینی تێكست

اسرار دریایی کە باید دانست

در تاریخ ادبیات گفتە می‌شود کە از اواخر قرن هیجدە تا نیمە قرن نوزدهم، مکتب رمانتیسیسم مسلط بودەاست. از جملە خصوصیات این دورە، احساس و فردگرایی خاصی است. یعنی اینکە بە احساس بهای بیشتری دادە می‌شد، و انسان‌ها تلاش داشتند فرد ویژەای باشند، حال بە هر طریقی کە برایشان امکان داشت.

مشهور است کە 'هنریک ورگلاند'، شاعر نروژی با کت آبی تیرە کە بر روی یک ژاکت سبز مخملی می‌پوشید و با شاخەای گل در سوراخ دکمەاش ظاهر می‌‌شد. او همچنین مار زندەای در دفتر کارش داشت و دوست داشت بازدید کنندگانش را بترساند! یا 'ژرار دونروال'، شاعر فرانسوی خرچنگی بعنوان حیوان خانگی داشت کە از یکی از رستوران‌ها نجاتش دادەبود. او طنابی بە آن می‌بست، و با هم بە پیادەروی می‌رفتند. در این خصوص گفتەبود خرچنگ‌ها را دوست دارد. گفتە بود خرچنگ‌ها آرام و جدی هستند، پارس نمی‌کنند و اسرار دریا را می‌دانند.

مطالعه بیشتر: اسرار دریایی کە باید دانست

جای خالی داستان در تفاسیر

در بحث‌های کلان تئوریکی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی معمولا وجود ادبیات پا بە پای طرح اندیشەها مطرح است. اندیشمندان و یا مباحثەگران جا بە جا در حین گفتوگوهایشان بە موارد ادبی اشارە می‌کنند، برای اینکە بیشتر بە تحلیل‌های خود عمق دادە باشند.

مطالعه بیشتر: جای خالی داستان در تفاسیر