زمانی دایک

روانگە

لە دژی شەڕ با دەنگ هەڵبڕین

جیهان بەگشتی بە قۆناغێکی پڕهەستیاردا تێدەپەرێ. شەڕ لە ئۆکراین، لە ئیسرائیل و فەلەستین، جموجۆڵە سەربازییەکانی دیکە لە باشووری قەفقاز و بەگشتی ئەگەری تێوەگلانی وڵاتانی تر، دونیا بەرەو ئاڵۆزی و هەلومەرجێکی یەکجار ترسناک پاڵ پێوەدەنێ. راستییەکەی ئەوەیە ئەگەری شەڕێکی جیهانی لە دەرگامان دەدا.

مطالعه بیشتر: لە دژی شەڕ با دەنگ هەڵبڕین

ئەدەب و گۆڕانی خوازراو

جیهان بە ئارامی تێدەپەڕێ و، بەردەوام دەگۆڕدرێ. هیچ شتێک لە شوێنی خۆی نامێنێ. گۆڕان خەسڵەت یاخود زاتی سەرەکیی دونیا و 'بوون'ە. گۆڕان هەروەها لەگەڵ خۆیشی حەز و نەفرەت دێنێ. حەز بۆ ئەو شتانەی وا ئاواتمانە رووبدەن و، نەفرەت لەو شتانەی وا ئارەزوومانە روونەدەن.

مطالعه بیشتر: ئەدەب و گۆڕانی خوازراو

گرینگیی رەخنەی کۆمەڵایەتی

رەخنەی سیاسی و رەخنەی کۆمەڵایەتی دوو رەگەزی ناوەڕۆکیانەی ئەدەبن. جا ئەم رەخنانە چ بە شێوەی راستەوخۆ بێت و چ ناڕاستەوخۆ، بەڵام زمانی ئەدەب بە بێ ئەوان پێوەندیی خۆی لە ئاستێکی فراواندا لەگەڵ کۆمەڵگا لەدەست دەدا. هەڵبەت ئەمە دەکرێ لە دژی بۆچوونی کانت بێت کە هەستی جوانناسی بەدوور لە هەر چەشنە بەرژەوەندییەک وێنادەکا و، لای وایە جوانناسیی هونەری ـ ئەدەبی لە فەزایەکی رەها لە بەرژەوەندییەکان شکڵ دەگرێ.

مطالعه بیشتر: گرینگیی رەخنەی کۆمەڵایەتی

لە چێژەوە بۆ تێگەیشتن

لەگەڵ سەرهەڵدانی هونەر و ئەدەبی مودێڕن، گۆڕانکارییەکی مەزن لە روانگە فەلسەف و جوانناسییەکانی ئەدەب و هونەردا پێکهات. بۆ وێنە چیتر چێژ نەبوو بە پێناسەی بەرهەمی هونەری، هەروەها چیتر بەردەنگی دەق، هەست نەبوو. لێرەدا ئەقڵ و بیر جێی چێژ و هەستیان گرتەوە و، دەق زیاتر لەهەر شتێکی تر بوو بە هەڵگری بارە فەلسەفییەکان. واتە چێژ جێگای خۆی بۆ بواری تر چۆڵکرد.

مطالعه بیشتر: لە چێژەوە بۆ تێگەیشتن