وه‌رگێڕانی: سه‌رگوڵ بێتوشی
هه‌ستم ده‌كرد سه‌رم خه‌ریك بوو ده‌ته‌قێ. نه‌مده‌توانی بیجووڵێنم، چه‌ند سه‌عاتێك بوو خه‌وم لێ كه‌وتبوو بێ ئه‌وه‌ی جووڵه بكه‌م. نه‌مده‌زانی چ كاتێكی رۆژ بوو، له‌و كاته‌وه كه خستبوومیانه ئه‌و ژووره‌وه په‌نجه‌ره بچكۆله‌كه‌ی ده‌رگاكه ته‌نیا یه‌كجار كرابۆوه، كه‌سێك سه‌ری به ژووره‌كه‌دا كردو بۆ چه‌ند چركه‌یه‌ك ته‌ماشای نێو ژووره‌كه‌ی كردو دیسان هه‌موو شوێنێك تاریك بۆوه. نه ئاویان هێنا نه خۆراك.
گوڵە نێرگزەکان
نووسینی: رۆزا جه‌وان
وه‌رگێڕانی: سه‌رگوڵ بێتوشی
ئه‌وه بۆ جاری سێیه‌مه كه له ترافیكدا ده‌مێنمه‌وه. چه‌ند ریز ئۆتۆمبێل له به‌رده‌مم به‌ریز راوه‌ستاون. هه‌موویان به بێ تاقه‌تی چاویان بڕیوه‌ته كاتژمێره‌كه‌ی سه‌ر چواررێیانه‌كه. چاوێك له كاتژمێره‌كه‌ی ده‌ستم ده‌كه‌م هێشتا چه‌ند خوله‌كێكی ماوه بۆ حه‌وت. به‌و ترافیكه قه‌ره‌باڵغه‌وه ئه‌گه‌ر بتوانم تاوه‌كو نیو سه‌عاتی دیكه له ستدیۆ ئاماده بم زۆر باش ده‌بێ.
جامی ئۆتۆمبێله‌كه‌م داده‌ده‌مه‌وه تاوه‌كو ئاوێنه‌كه‌ی خاوێن بكه‌مه‌وه، له‌و نێوه‌دا ته‌نیا ده‌نگی ئه‌و ئۆتۆمبێلانه دێت كه به ڕیز راوه‌ستاون و چاوه‌ڕێی سه‌وز بوونی چرای سه‌ر چواررێیانه‌كه ده‌كه‌ن. مل پێچه‌كه‌م به به‌ر ده‌موولووتمه‌وه ده‌گرم نه‌كا سه‌رمام ببێ. له به‌فره‌كه‌ی دوێنێ ته‌نیا كزه‌ی سه‌رماو قورو لیته‌ی قه‌راغ شۆسته‌كه ماوه.
هه‌ر چاره‌ڕه‌شێك ئه‌مشه‌و له ده‌رێ بمێنێته‌وه له سه‌رمان ره‌ق ده‌بێته‌وه.
جامی ئۆتۆمبێله‌كه‌م هه‌ڵ ده‌ده‌مه‌وه و له‌و ژمارانه ڕاده‌مێنم كه به‌رده‌وام كه‌م ده‌بنه‌وه‌و ئه‌و چاوه‌ڕوانیه پشووبڕه له‌كۆتایی نزیك ده‌كه‌نه‌وه.
"شه‌ش، پێنج، چوار..." ته‌واو. گێڕه‌كه ده‌گۆڕم و به دوای په‌یكانێكی نه‌فه‌ر هه‌ڵگردا وه‌ڕێ ده‌كه‌وم كه هه‌ر له سه‌ره‌تای رێگاوه له پێش منه‌وه بوو. له پشته‌وه چوار نه‌فه‌ر دانیشتوون كه لكاون به یه‌كه‌وه، به‌و جۆره‌ش هه‌ر ده‌كرێ نه‌فه‌ره‌كانی پێشه‌وه ببینی. ژنێك له‌چكێكی سووری گوڵداری په‌شمینی به سه‌ره‌وه‌یه، دیاره نزیكایه‌تیه‌كیان به یه‌كه‌وه نییه، ئه‌گه‌ر هه‌یانبوایه، ژنه‌كه له لای په‌نجه‌ره‌كه داده‌نیشت.
بزه‌یه‌كم هاتێ، باشترین سه‌رقاڵی ئه‌و رۆژانه‌م بۆته لێكدانه‌وه‌ی ئه‌و شتانه‌ی كه پێموایه بابه‌تی سه‌رنج راكێشن بۆ لێكۆڵینه‌وه. جا چ به رێكه‌وت وه‌ك ئه‌م دیمه‌نه یا خود ئه‌وه‌یكه چه‌ندین كاتژمێر دانیشم و بیریان لێبكه‌مه‌وه. به‌ڵام به داخه‌وه ئه‌و هه‌سته‌ی كه تازه سه‌ری هه‌ڵداوه له به‌ر چاوی كه‌سانی ده‌وروبه‌ر بایه‌خێكی ئه‌وتۆی نییه. له گه‌ڵ ئه‌وه‌یكه زۆرێك له سه‌رنووسه‌ره‌كان ناسیاومن، له‌و هه‌موو لێكدانه‌وه سیاسیانه‌ی كه ناردومن بۆ رۆژنامه‌و گۆڤاره‌كان، ته‌نانه‌ت یه‌ك دانه‌شیان چاپ نه‌كراون. هه‌ریه‌كه‌یان بیانوویه‌ك ده‌دۆزنه‌وه.
ریزه ئۆتۆمبێله‌كانی پێشه‌وه به خێرایی چوار رێیانه‌كه تێپه‌ر ده‌كه‌ن، مه‌ودایه‌ك كه‌وتۆته نێوان نه‌فه‌ر هه‌ڵگره‌كه‌و سه‌یاره‌كه‌ی پێش خۆی، نازانم ئه‌و له‌عنه‌تیه بۆچی ورده ورده له خێرایه‌كه‌ی كه‌م ده‌كاته‌وه.
له سه‌ر خه‌ته‌كه له ناكاو په‌یكانه‌كه راده‌وه‌ستێ، منیش به په‌له پێم له سه‌ر ستۆپه‌كه داده‌نێم،"دایه..."
هۆڕنه یه‌ك له دوای یه‌كه‌كان،بشێویه‌كه زۆرتر ده‌كه‌ن. پۆلیسی رێگاو بان له‌و لای چوار رێیانه‌كه به‌هه‌ڵاتن به‌ره‌و ئه‌م لا دێت، له‌گه‌ڵ كردنه‌وه‌ی ده‌رگای پێشه‌وه‌ی په‌یكانه‌كه، پیاوه‌كه فڕێ درایه ناوه‌ڕاستی شه‌قامه‌كه‌و دوا به دوای ئه‌و، ژنه له‌چك سووره‌كه هاته ده‌رێ و به جانتاكه‌ی ده‌ستی به‌ربووه سه‌روچاوی كابرا. وا ده‌یقیژاند كه‌س لێی تێنه‌ده‌گه‌یشت جوێنی زۆر پیسی ئاراسته‌ی كابرای شۆفێریش ده‌كرد. خه‌ڵكه‌كه راوه‌ستابوون و هه‌ر سه‌یریان ده‌كرد، كه‌س نه‌یده‌ویست كۆتایی به‌و كێشمه‌كێشه بێنێت، ته‌نانه‌ت یه‌كێك له دوكانداره‌كان خۆی كرد به نێو دوكانه‌كه‌یداو كامێرایه‌كی له گه‌ڵ خۆی هێنا.
كابرا خۆی كوشمه‌ڵه كردبوو و مته‌قی لێوه نه‌ده‌هات ، ژنه‌كه‌ش تاوه‌كو توانی لێیدا، دواتر به‌بێ ئه‌وه‌ی سه‌رنجی خه‌ڵكه‌كه‌ی ده‌وروبه‌ری بدات رۆیشته سه‌ر شۆسته‌كه‌و له نێو ئاپۆرای خه‌ڵكه‌كه‌دا ون بوو. ئه‌و پیاوه‌ش كه لێدانه‌كه‌ی خواردبوو دیسانه‌وه ده‌چێ له سه‌ر كورسیه‌كه‌ی پێشه‌وه‌ی په‌یكانه‌كه داده‌نیشێ و ده‌رگاكه به تووندی پێكداده‌دات. نه‌فه‌ر هه‌ڵگره‌كه له دوایین هه‌لدا له چوار رێیانه‌كه تێده‌په‌ڕێ و منیش به فیكه‌ی پۆلیسه‌كه دیسان ده‌بێ چاوه‌ڕێ بم. مستێكی تووند ده‌كێشم به ده‌شبوولی (داشبوورد) ئۆتۆمۆمبێله‌كه‌داو له ژێر لێومه‌وه هه‌رچی قسه‌ی ناشیرین هه‌یه به‌و ژن و پیاوه بێ شعوره‌ی ده‌ده‌م كه بوونه هۆی پێكهاتنی ئه‌و دۆخه.
به‌ڵام هه‌رواش ئارام نه‌بوومه‌وه. چاوێكم له سه‌عاته‌كه كرد، سه‌رم خسته سه‌ر سوكانی ئۆتۆمبێله‌كه‌و چاوه‌كانم لێك نا. به پشته ده‌ستم سه‌رم رێك ده‌گوشی تاوه‌كو تۆزێك ده‌رده‌كه‌ی بڵاو بێته‌وه. هه‌وڵده‌ده‌م لایه‌نی پێكه‌نینی رووداوه‌كه بێنمه به‌ر چاوم. ئه‌و ساتانه‌ی ژنه‌كه كه‌وتبووه گیان پیاوه‌كه و تۆڵه‌ی ئه‌وه‌ی لێده‌كرده‌وه كه ته‌نیا نه‌فه‌ره‌كانی ناو ئۆتۆمبێله‌كه ده‌یانزانی چی كردووه. له‌و شوێنه‌ی كه من لێی راوه‌ستابووم روخساری ژنه‌كه دیار نه‌بوو، له‌چكه په‌شمینه‌كه‌ی تا سه‌ر برۆكانی هێنابووه خوارێ و به‌شێكیشی به به‌ر ده‌م و لووتیه‌وه گرتبوو.
هه‌ستم كرد ده‌ستێك له شووشه‌ی ئۆتۆمبێله‌كه‌م درا. كاتێك سه‌رم به‌رز كرده‌وه، باوه‌شێك گوڵه نێرگز شووشه‌ی لای راستی ئۆتۆمبێله‌كه‌ی به ته‌واوی داگرتبوو، له مابه‌ینی گوڵه‌كان په‌نجه‌ی وردیلانه‌م ده‌بینی كه له شووشه‌كه‌یان ده‌دا.
ره‌ش و شین هه‌ڵگه‌ڕاون، زۆر بێ هێز دیارن. ئه‌وه‌نده بێ هێزن كه زۆر به زه‌حمه‌ت ده‌كرێنه‌وه و له شووشه‌كه ده‌درێن. گوڵه نێرگزه‌كان به شووشه‌كه‌وه لكاون، حه‌زم ده‌كرد بۆنیان بكه‌م. شووشه‌ی ئۆتۆمبێله‌كه‌م دادایه‌وه‌و: به چه‌نده؟
گوڵه‌كان تۆزێك لادران و كچۆڵه‌یه‌ك سه‌ری هێنایه ژووره‌وه:" چوار دانه، به‌دوسه‌د تمه‌ن"
چرای سه‌ر چوار رێیانه‌كه زه‌رد بووه‌و، ئیتر كات نه‌مابوو بۆ كڕینی چه‌پكه گوڵه‌كه.
به جۆرێك سه‌رم له‌قاند یانی نامه‌وێ، به‌ڵام سۆمای چاوه‌كانی ئه‌و كیژۆڵه په‌شیمانی كردمه‌وه، ره‌نگه بینینی ئه‌و په‌نجه سه‌رما بردوانه‌ش بێ هۆ نه‌بووبێ بۆیه له ناكاو هه‌ستم به شێواویه‌ك كردو ده‌رگاكه‌م كرده‌وه و: "وه‌ره سه‌ره‌وه، له‌و به‌ر داتده‌به‌زێنم"
به بێ دواكه‌وتن گوڵه نێرگزه‌كانی خسته بن باخه‌ڵی و سوار بوو. چه‌كمه"جزمه" سووره قوراویه‌كانی نێو ئۆتۆمبێله‌كه‌میان هه‌موو كرد به قوڕ.
سه‌ری به‌رز كرده‌وه و به شه‌رمه‌وه سه‌یری كردم، زۆر گه‌وره‌تر له منداڵێكی هه‌شت نۆ ساڵه ده‌هاته به‌ر چاو.
منیش پێم وت: شه‌رم مه‌كه بچكۆله قه‌یناكا، ده‌رگاكه‌م كرده‌وه و دووباره تووند پێمه‌وه‌دا.
كه پۆلیسه‌كه فیكه‌ی لێدا له خه‌ته‌كه تێپه‌ڕیبووم، كارێكی باشیشم نه‌كردبوو كه كچێكی گوڵ فرۆشم سوار كردبوو ئه‌ویش له ئاكامی راوه‌ستانم به دیار لێدان و كوتانی نه‌فه‌ره‌كانی نێو په‌یكانه‌كه‌وه بوو.
كیژۆڵه‌كه خۆی كۆ كردبۆوه و زۆر به وردی سه‌یری ده‌وروبه‌ری خۆی ده‌كرد، چاوه‌كانی هه‌ر زیته‌یان ده‌هات و رانه‌ده‌وه‌ستان. به په‌نجه سه‌رما بردوه‌كانی ده‌ستی به كورسیه‌كانی ئۆتۆمبێله‌كه‌دا دێنا. منیش له‌و كاته‌دا وتم: گرانه، چوار چڵه‌كه‌ی هه‌رزانتر حیساب بكه.
ئاوڕێكی دایه‌وه‌و چاوێكی لێكردم، چاوه‌كانی ره‌نگێكی خۆڵه‌مێشیان هه‌بوو، زیته‌ڵه‌و خوێن شیرین. پێم خۆش نه‌بوو چاو له سه‌ر چاوه‌كانی هه‌ڵگرم و هه‌روا له سه‌رتاپای ورد ده‌بوومه‌وه. چاو له‌و روخساره بێگه‌رده‌ی ده‌كه‌م كه له كاتی سوار كردنیدا به هۆی دوو دڵی خۆمه‌وه نه‌متوانیبوو سه‌یری بكه‌م.
له‌چكێكی سه‌وزی به سه‌ره‌وه بوو به‌ڵام سه‌رو پرچی زۆر قژن و شێواو بوو و سه‌ریشی پڕ بوو له كڕێژ و پیسی.
به ده‌نگێكی كزه‌وه ووتی: ئه‌گه‌ر دوو چه‌پك بكڕی، سێسه‌د تمه‌نت لێ وه‌رده‌گرم.
دوو چه‌پككه‌م هه‌ڵگرت، پێكه‌وه كردیه هه‌شت چڵه نێرگز، به ڕاستی بۆنه‌كه‌یان سه‌ر خۆشی كردم. نێو گیرفانی كۆته‌كه‌م گه‌ڕام و پێنج سه‌د تمه‌نم خسته سه‌ر باوه‌شه گوڵه‌كانی.
پاره‌كه‌ی هه‌ڵگرت و ده‌ستی خسته نێو گیرفانی ئه‌و كۆته كۆنه‌ی كه له به‌ریدا بوو. به هێواشی تووره‌كه‌یه‌كی ده‌رهێنا و كردیه‌وه، ده‌سته‌كانی هێشتا به باشی له گۆ نه‌ده‌هاتن. تووره‌كه‌كه‌ی هه‌ڵته‌كاندو ئاخره‌كه‌ی بڕێك پوڵی شڕو دڕاوی ده‌رهێنا و بۆی ڕاگرتم.
منیش ووتم: "باقیه كه يت لێ وه‌ناگرمه‌وه بۆ خۆت "
خۆشی له چاوه‌كانیدا دیار بوو، به‌ڵام لێوی هه‌ڵنه‌پچڕی. پاره‌كه‌ی خسته نێو تووره‌كه‌كه‌یی وبه نینۆكه‌كانی گرێیه‌كی لێدا. چه‌كمه"جزمه" سووره‌كانی خستبوونه سه‌ر یه‌كتر و پێیه‌كانی نه‌ده‌جوڵاند بۆ ئه‌وه‌ی له‌وه زیاتر ئۆتۆمبێله‌كه قوڕاوی نه‌كات.
لێم پرسی ناوت چیه، له به‌ر خۆیه‌وه ورته‌یه‌كی لێوه هات.
ووتم:" كه‌مێك ده‌نگت به‌رز بكه‌وه تێنه‌گه‌یشتم "
ــ نێرگز.
نێرگز هاوناوی گوڵه‌كانی بوو، ره‌نگه راستیشی نه‌كردبێت. به هه‌ر حاڵ بۆ خۆی پێی خۆشه ناوی نێرگز بێت.
ــ كیژۆڵه بچكۆله‌كه ده‌چیته قوتابخانه؟
ــ نا
به جۆرێك ووتی نا چه‌ناگه خره‌كه‌ی قووڵ بوو. ده‌م و لێوێكی زۆر جوانی هه‌بوو.
ماوه‌یه‌ك بووئيتر سه‌یری نه‌ده‌كردم، سه‌رقاڵی ئه‌و بووكه‌ڵه‌یه بوو كه به ئاوێنه‌كه‌وه هه‌ڵواسرابوو، زۆر سه‌یره كیژۆڵه‌یه‌كی له‌و ته‌مه‌نه ئه‌و هه‌مووه تایبه‌تمه‌ندییه سه‌رنج ڕاكێشانه‌ی ژنانه‌ی تێدایه، له هه‌ڵسوكه‌وتی رِا وا دیاره كه زوتر له كاتی خۆی باڵغ بووه. به دوای نیشانه‌یه‌ك دا ده‌گه‌ڕام بۆ ئه‌وه‌ی بزانم ئه‌و كیژۆڵه بچكۆله‌یه باڵغ بووە یان نا بەڵام لە بەر ئەو کۆتە گه‌وره‌ی لە بەری دابوو هیچ دیار نەبوو.
پێم خۆش بوو زیاتر له باره‌یه‌وه بزانم لێم پرسی و وتم:" ماڵت له كوێیه نێرگز؟ له گه‌ڵ كێ ده‌ژی ؟"
ده‌ستی له بووكه‌ڵه‌كه كرده‌وه‌و سه‌ری له به‌ر خۆی نا.
ـ ماڵمان نییه! له‌گه‌ڵ دایكم ژورێكمان به كرێ گرتووه.
ـ ووتم: ته‌نیا دایكت هه‌یه؟
لێوه‌كانی كه‌مێك ته‌ڕ كردو تفه‌كه‌ی زۆر به زه‌حمه‌ت قووت دایه‌وه. له‌وه ده‌چوو سه‌رمای بووبێ، ده‌نگی كه‌مێك گیرابوو.
ـ ووتی نا! بابه شه‌ریفم چۆته شار بابه‌ك، بۆ ئه‌وه‌ی له كارخانه‌ی مس وه‌ك كرێكار دابمه‌زرێت و ماڵمان بۆ بكڕێت.
ئه‌وه‌نده به بێ وازی قسه‌ی ده‌كرد كه له پرسیار كردنه‌كه‌م په‌شیمان ببوومه‌وه. پێموابێ ناره‌حه‌تی ئه‌و پێنج سه‌د تمه‌نه بێت، ده‌ترسا بڕه‌نجێم و پاره‌كه‌ی لێ وه‌ربگرمه‌وه.
ماندوو ببوو له‌وه‌ی ئه‌وه‌نده پاژنه‌ی پێیه‌كانی له سه‌ر یه‌ك دانابوون. جاروباره‌ش كه به هێواشی پێیه‌كانی ده‌جوڵاند ، هه‌وڵم ده‌دا سه‌یری نه‌كه‌م بۆ ئه‌وه‌ی به ئاسوده‌یی بیان جوڵێنێ. به سه‌ر قۆڵی كۆته‌كه‌ی ئاوی لووتی سڕیه‌وه.
ـ دابه‌زم؟
سووكانی ئۆتۆمبێله‌كه‌م سووڕاند و له قه‌راخی شه‌قامه‌كه راوه‌ستام. به‌ر له وه‌یكه دابه‌زێت، بووكه‌ڵه‌كه‌م له ئاوێنه‌كه كرده‌وه‌و خستمه سه‌ر چه‌پكه گوڵه‌كانی. سه‌ری سووڕمابوو، یارمه‌تیم دا تاوه‌كو ده‌رگاكه بكاته‌وه. به بێ ئه‌وه‌یكه شتێك بڵێ یان چاوێكم لێ بكات، گوڵه‌كان و بووكه‌ڵه‌كه‌ی گرته باوه‌ش و دابه‌زی، له ئاوێنه‌كه‌وه چاوم لێ ده‌كرد كه چۆن به‌شه‌رمێكی ژنانه‌وه له پشت ئۆتۆمبێله‌كه‌وه له شه‌قامه‌كه ده‌په‌ڕێته‌وه.
سیگارێكم هه‌ڵكردو هاتمه خوارێ، چوومه لای رۆژنامه فرۆشیه‌ك و هه‌روا سه‌ر پێیی چاوێكم به سه‌ر ئه‌و رۆژنامانه‌دا گێڕان كه له سه‌ر شۆسته‌كه بڵاوی كردبوونه‌وه.
دوو دانه رۆژنامه‌م هه‌ڵبژاردن، راستترین و چه‌پترینه‌كه‌یان. لاپه‌ره‌ی یه‌كه‌می هه‌ردووكیان پڕه له هه‌واڵی ئاڵۆزیه‌كانی په‌ناگرتن له په‌رلمان.
بیست ده‌قیقه له سه‌عات حه‌وت لای دابوو، ده‌بوایه په‌له بكه‌م. سواری ئۆتۆمبێله‌كه‌م بوومه‌وه و وه‌ڕێ كه‌وتم. گوڵه نێرگزه‌كانم به‌و ئاڵقه‌یه‌وه كرد كه بووكه‌ڵه‌كه‌یم به دیاری دا به گوڵفرۆشه‌كه.
بیرم له‌و په‌نجه بێ گیانانه ده‌كرده‌وه كه له شووشه‌ی ئه‌و ئۆتۆمبێلانه ده‌درێن كه ژیانی نه‌فه‌ره‌كانیان زۆر جیاوازه له ژیانی نێرگز.
زۆر به بىَ تاقه‌تی خه‌ریكی لێخووڕینی ئۆتۆمبێله‌كه‌م بووم، گڵۆپی ئاگاداركردنه‌وه‌كه‌م دانه‌گیرساندبوو و بۆ لایه‌ك بامدایه‌وه. هه‌وڵم ده‌دا به تابڵۆی سه‌ر دوكانه‌كانه‌‌وه خۆم خه‌ریك بكه‌م. له مانگه‌كانی سه‌ره‌تای دامه‌زراندم له راگه‌یاندن، به خوێندنه‌وه‌ی تابلۆكان به ده‌نگێكی به‌رز پرۆڤه‌ی باوه‌ڕ به خۆ بوونم ده‌كرد.
گه‌مه‌یه‌كی بێ ئه‌قڵانه بوو، زیاتر ماندووی ده‌كردم و ده‌نگی زڕ ده‌كردم.
دوای ماوه‌یه‌ك، به ده‌ستهێنانی ئه‌زموون یارمه‌تی دام تاوه‌كو بتوانم به شێوه‌یه‌كی باش شته‌كان پێشكه‌ش بكه‌م. ئه‌و كاره‌ی كه له ئه‌ستۆی منه له چاو ئه‌و پێشكه‌شكارانه‌ی ته‌له‌فزیۆن كه هه‌واڵه‌كان پێشكه‌ش ده‌كه‌ن زۆر دژوارتره. له كاتی پێشكه‌ش كردندا وێنه‌كان یارمه‌تی باشيان ده‌ده‌ن، ئه‌وه له كاتێكا هه‌موو ئه‌و ئامرازه‌ی كه پێشكه‌شكارێكی هه‌واڵ له رادیۆ له ده‌ستی دایه ته‌نیا ده‌نگیه‌تی.
به‌رامبه‌ری بیناكه ئۆتۆمبێله‌كه‌م پارك كردو رۆژنامه‌كانم له گه‌ڵ خۆم برد.
زۆر به خێرایی له پلیكانه‌كان چوومه سه‌رێ. سه‌رێكم بۆ ئێشكگره‌كه له‌قاند و چوومه نێو ئاسانسۆره‌كه‌وه. ئه‌و دوو كه‌سه‌ی كه له پێش من سوار ببوون، چرای قاتی پێنجه‌میان لێدابوو. ده‌رگاكه داخراو چووینه سه‌رێ. سه‌یر له‌وه‌دایه دوای ئه‌و هه‌موو ساڵه هێشتا به ته‌كانه‌كانی ئاسانسۆڕه‌كه رانه‌هاتووم و حاڵم تێك ده‌چێ. له قاتی سێ كه ئاسانسۆره‌كه ڕاوه‌ستا، هاتمه ده‌رێ و به داڵانه‌كه‌ی لای چه‌پ دا رۆیشتم، یه‌كسه‌ر چوومه ناو به‌شی بڵاو كردنه‌وه‌ی هه‌واڵه‌كان. بۆ ئه‌وه‌ی گله‌یم نه‌یه‌ته سه‌رێ به ده‌نگێكی به‌رز سڵاوم كرد. ئیبراهیم كه به‌رپرسی به‌شه‌كه بوو، هات بۆ لام و ئه‌و كاغه‌زانه‌ی كه به ده‌ستیه‌وه بوون له سه‌ر مێزه‌كه بڵاوی كردنه‌وه.
"دیسان دواكه‌وتی! ئه‌گه‌ر تۆپۆق لێده‌ی بزانه چیت لێده‌كه‌م"
هه‌ر به پێوه چاوێكم به سه‌ر شته‌كان دا خشاند. هه‌واڵی یه‌كه‌م، تایبه‌ته به چاوپێكه‌وتنی ڕێبه‌ر له گه‌ڵ خوێندكارانی هه‌ڵكه‌وتووی زانكۆكان. ده‌بێ قسه‌كان به شێوه‌یه‌كی ئەمردەرانە بخوێنمه‌وه. به شێوه‌یه‌كی وا كه له سه‌ر گوێگرانی رادیۆكه زۆرترین كاریگه‌ری هه‌بێت، چونكه ده‌بێ ئه‌وان كه‌سی یه‌كه‌می وڵات له ده‌نگی مندا وێنا بكه‌ن. هه‌ڵبه‌ته هه‌ڵبژارده‌یه‌ك له قسه‌كان بڵاو ده‌بێته‌وه به‌ڵام چۆنیه‌تی پێشكه‌ش كردنی پێشكه‌شكاره‌كه بایه‌خێكی زیاتری هه‌یه.
راگه‌یاندنی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه دووه‌م هه‌واڵی ئه‌م به‌شه بوو و دوا به دوای ئه‌و راپۆرتی گه‌شه‌ی ئابووری به‌رچاوی ده‌وڵه‌ت له‌م چه‌ند ساڵه‌ی دواییدا. ده‌بێ بووترێ هه‌واڵه‌كان له سه‌ره‌وه ریز ده‌كران له گرنگترین هه‌واڵه‌وه و ده‌نێردران بۆ ستۆدیۆ.
ئیبراهیم گه‌ڕایه‌وه‌و خه‌ریكی چاو پێداخشاندنی ڕۆژنامه‌یه‌كی ڕاستره‌و بوو.
ـ چاوم به هه‌موویدا خشاند.
ـ به‌و خێرایه؟ باشتر وایه خولێكی خێرا خوێندنه‌وه دابنێی!
پرسیم: چی نووسیووه؟
كاریكاتێری رۆژنامه‌یه‌كی هێنایه به‌ر ده‌مم، پیاوێك وه‌ك هیچ نه‌دیوان په‌لاماری ئه‌و مێزه خۆراكیه‌ی داوه كه پڕه له خواردنی جۆراو جۆر، له سه‌ر سه‌ری نووسیوویانه دووكانی په‌ناگرتن (تحصن). پێكه‌نینم هاتێ. ئه‌و ڕۆژانه ده‌نگۆی خۆتێر كردنی كه‌سانی په‌ناگرتوو له پارلمان، زۆره. باس له‌وه ده‌كرێ كه ئه‌و جه‌نابانه به جانتاكانیانه‌وه ده‌چن و تا ئه‌و جێگایه‌ی كه ده‌توانن ده‌خۆن و یان داوا ده‌كه‌ن له ده‌ره‌وه‌ڕا چه‌ند جۆره خۆراكێكیان بۆ ژه‌مێك بۆ بێنن.
ئیبراهیم، ئێستا خه‌ریكی چاوپێدا خشاندنی رۆژنامه‌یه‌كی چه‌په. سه‌ر دێڕه‌كانی ده‌خوێنده‌وه‌و لاپه‌ڕه‌كانی هه‌ڵده‌دایه‌وه.
ـ دیسانیش هه‌ر ئه‌و به‌زمه قۆڕانه.(( جموجۆڵه‌كان درێژه‌یان هه‌یه)).
وا دیاره ئه‌و جه‌نابانه نایانهه‌وێت واز له مانگرتن بێنن.
ـ زۆر ساده‌ی؟! پارلمانیان كردۆته هۆتێلی خۆیان. ده‌خۆن و ده‌خه‌ون و داواكاریه سیاسیه‌كانیشان زۆر به ڕێزه‌وه ڕاده‌گه‌یه‌نن. كاكه جا بۆ ته‌واوی بكه‌ن؟
ڕۆژنامه‌كه‌م له ئیبراهیم وه‌رگرت و ده‌ستم كرد به ته‌ماشا كردنی.
له لاپه‌ره‌ی چوار، له لای گۆشه‌ی راستی خوارێ، سه‌ردێڕێك سه‌رنجی ڕاكێشام. نووسرابوو(( مانگرتنی كرێكارانی مسی خاتوون ئاباد))
وه‌رسووڕامه‌وه و ڕۆژنامه‌كه‌م له به‌ر ده‌می دانا. هه‌واڵه‌كه‌م پێ نیشان داو ووتم ته‌ماشای ئه‌وه بكه!
خوێندیه‌وه‌و شانێكی هه‌ڵته‌كاند: باشه كه چی ببێت؟ خۆ كاكه مانگرتنی كرێكاران شتێكی تازه نییه!
ـ خاتوون ئاباد له كوێیه؟
ـ له نزیك شار بابه‌ك. چی بووه، شتێك ڕوویداوه؟
وه‌ڵامم نه‌دایه‌وه، له پشت مێزه‌كه دانیشتم و بیرم له نێرگز و شه‌ریفی باوكی ده‌كرده‌وه كه به‌ڵێنی پێدابوون به كرێكاری كردن له كارخانه‌ی مس خانوویان بۆ بكڕێت.
٭٭٭٭٭
ژووری به‌ندیخانه‌كه تۆزێك روناكه ئه‌ویش به هۆی ئه‌و كونه‌ی كه له بن میچی ژووره‌كه‌دایه. كه‌ڵكه‌ڵه‌ی چاولێكردنی نووره‌كه نایه‌ڵێ بۆ ساتێكیش بسره‌وم، كه چاوم به كونه‌كه ده‌كه‌وێ ئیتر ناتوانم چاوی له سه‌ر لابه‌رم. ئه‌وه‌نده چاوی لێده‌كه‌م و چاوه‌كانم لێك ناده‌م كه فرمێسك له چاوم دێته خوارێ. دواتر كه چاو هه‌ڵده‌بڕم، هیچ نابینم، جگه له تاریكی هیچی تر دیار نییه. بۆیه ده‌بێ خۆڕاگر بم و ته‌نیا چاو له‌و دیوارانه بكه‌م كه پڕن له یادگاری و چه‌ندین ڕێكه‌وتیان له سه‌ر نووسراوه كه زۆر كۆن بوون. ئه‌وانه‌یان كه به خه‌تی گه‌وره نووسراون ده‌یانخوێنمه‌وه‌و ئه‌وانه‌شی كه به خه‌تی وورد نووسراون خوێندنه‌وه‌كه‌یان هه‌ڵده‌گرم بۆ كاتێك كه وه‌زعم باشتر ده‌بێت. چونكه بۆ خوێندنه‌وه‌یان ده‌بێ له سه‌ر ته‌خته‌كه هه‌ستم و لێیان نزیك ببمه‌وه.
حه‌زم ده‌كرد، منیش یادگارییه‌ك له سه‌ر دیواره‌كه هه‌ڵكه‌نم و بنووسم، ڕه‌شه‌ممه‌ی هه‌شتاودوو، به‌ڵام نه‌مده‌توانی، چونكه گیرفانه‌كانیان به‌تاڵ كردبووم. هه‌موو شته‌كانیان لێ وه‌رگرتبووم، نینۆكم له دیواره چڵكنه‌كه ده‌خشاند. به حاڵ شوێنی تێ ده‌كرد و گه‌چه‌كه وورد ده‌بوو.
هه‌موو له‌شم ده‌یزیڕاند، بگره ئه‌و شوێنانه‌ش كه لێدانیان وێ نه‌كه‌وتبوو هه‌ر ئازاریان هه‌بوو. ئه‌و نامه‌ردانه ده‌ستیان له هیچ شوێنێكم نه‌ده‌پاراست. رایان ده‌كێشامه لای ئۆتۆمبیله‌كه‌و به باتومه سه‌وزه‌كانیان لێیان ده‌دام. به هه‌ر لێدانێك گڕم ده‌گرت.
هیچم له ده‌ست نه‌ده‌هات، له به‌ینی چه‌ند پاسدارێك گیرم خواردبوو، كه‌سیش نه‌بوو فریام بكه‌وێ. هه‌موویان له گه‌ڵ پاسداره‌كان تووشی تێكهه‌ڵچوون ببوون، زۆربه‌شیان له ترسی گیانی خۆیان نزیك نه‌ده‌بوونه‌وه، چونكه پاسداره‌كان ئیزنی ته‌قه كردنیان پێ درابوو. ئه‌و نامرۆڤانه ته‌قه‌یان كردو، چه‌ند كه‌سێك له ئێمه بریندار بوون و شه‌قامه‌كانیان به خوێن سوور بوون.
هه‌ستم ده‌كرد سه‌رم خه‌ریك بوو ده‌ته‌قێ. نه‌مده‌توانی بیجووڵێنم، چه‌ند سه‌عاتێك بوو خه‌وم لێ كه‌وتبوو بێ ئه‌وه‌ی جووڵه بكه‌م. نه‌مده‌زانی چ كاتێكی رۆژ بوو، له‌و كاته‌وه كه خستبوومیانه ئه‌و ژووره‌وه په‌نجه‌ره بچكۆله‌كه‌ی ده‌رگاكه ته‌نیا یه‌كجار كرابۆوه، كه‌سێك سه‌ری به ژووره‌كه‌دا كردو بۆ چه‌ند چركه‌یه‌ك ته‌ماشای نێو ژووره‌كه‌ی كردو دیسان هه‌موو شوێنێك تاریك بۆوه. نه ئاویان هێنا نه خۆراك.
هه‌رچه‌ند زۆر گرنگ نه‌بوو چونكه زۆرم برسی نه‌بوو.
قاچه‌كانم كۆ كرده‌وه، ژان و ئازار ئۆقره‌یان لێ بڕیبووم. كاتێ كه تفم ڕۆ ده‌كرده سه‌ر زه‌وییه‌كه تاڵيی ده‌مم كه‌متر ده‌بۆوه، تێكهه‌ڵچوونه‌كان به‌رده‌وام له به‌ر چاوم بوون، بۆیه نه‌مده‌توانی بخه‌وم.
هه‌ر له ئه‌وه‌ڵی به‌یانیه‌وه تووشی دڵه خورپه ببووم، هه‌ستم ده‌كرد شتێك ڕوو ده‌دات. كاتێك به شه‌ریفم ووت سه‌رێكی له‌قاند و ، وا خۆی نواند كه هیچ نابێت. له په‌نای یه‌ك دانیشتبووین، من به لێواری لافیته‌كه‌ی ده‌ستم یاریم ده‌كرد ئه‌ویش له پیاوانی هێزه تایبه‌تیه‌كان ڕامابوو.
له نێو چاوه خۆڵه مێشیه‌كانی دا ئاڵۆزییه‌كم ده‌بینی. چرچ و لۆچی نێو چاوانی زیاتر ببوون و برۆ‌كانیشی تێك نابوو. نوێنه‌ره‌كه‌ی ئێمه هه‌ر جارێك كه ده‌چوو به بێتاقه‌تیه‌كی زیاتره‌وه ده‌گه‌ڕایه‌وه.
كرێكاره‌كان زۆریان پرسیار لێده‌كردو بێ وه‌ڵام ده‌مانه‌وه.
شه‌ریف تێكه‌ڵاوی كه‌سه‌كانی دیكه نه‌ده‌بوو، منیش هه‌ر له لای ئه‌و ده‌مامه‌وه و به بێ ئه‌و بۆ هیچ شوێنێك نه‌ده‌چووم. ئیتر له‌و دووره‌وه حاڵی نه‌ده‌بووم كه باسی چییان ده‌كرد.
گفتوگۆیان ده‌كردو كه ڕێك ده‌كه‌وتن یه‌كێكیان ده‌نارد تاوه‌كو هه‌مووان له بڕیاری كۆتایی ئاگادار بكاته‌وه. بڕیار وابوو جاده‌كه ببه‌ستین تا كاتێك وه‌ڵام به داواكانمان ده‌ده‌نه‌وه.
ڕۆژه‌كانی سه‌ره‌تای په‌نا گرتنه‌كه قه‌ول و به‌ڵێنی زۆریان دابوو، به‌ڵام كرێكاره‌كان ڕازی نه‌بوون، چونكه به‌ڵێنێكی هاكه‌زایی بوو.
دواتر كه بینیان له‌و ڕێگایه‌وه سه‌ركه‌وتوو نابن، هه‌ڕه‌شه‌ی ئه‌وه‌یان له نوێنه‌ری كرێكاران كرد كه ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام بین ده‌مانێرنه ده‌زگای زانیاری " اطلاعات" بۆ لێپرسینه‌وه. هێندێكیان ده‌یانه‌ویست خۆیان بدزنه‌وه، له‌وه ده‌ترسان بنه‌ماڵه‌كانیان بێ سه‌رپه‌رشت بمێننه‌وه. شه‌ریف ده‌یگووت: حه‌قیانه، ئاخر تۆ ژن و منداڵت نیه تاوه‌كو بزانی ئه‌وان چی ده‌كێشن.
سه‌یری منی نه‌ده‌كرد چاوی بڕیبوه قیرتاوه ڕه‌شه‌كه و ده‌ستی خستبووه سه‌ر گیرفانی كراسه‌كه‌ی، ده‌مزانی كه وێنه‌ی نێرگزی كچی له‌و گیرفانه‌ی دایه.
شه‌ریف هه‌ر خۆی بوو و ئه‌و تاقه كچه‌ی. نێرگز و دایكی نێرگزی ناردبوه‌وه كرمان، بۆ خۆیشی له‌و كاول بوه به ته‌نیایی ژیانی ده‌برده سه‌ر. وه‌كو دوودانه برا به یه‌كه‌وه له ژوورێكدا ده‌ژیاین خه‌رجیمان پێكه‌وه بوو. دیسان چاوه‌كانم ته‌ڕ ببوون، بێ ئه‌وه‌یكه له كونه‌كه رامابم. نه‌مده‌ویست بیر له‌و شته بكه‌مه‌وه كه رووی دابوو، چونكه ژانه‌سه‌ره‌كه‌م زۆرتر ده‌بوو.
به‌ڵام به راستی شه‌ریف وه‌كو برایه‌ك وابوو بۆم، له جێی هه‌موو كه‌س و كارم بوو. ئه‌و نامرۆڤانه ته‌قه‌یان كردبوو و ئه‌ویش كه‌وتبوه سه‌ر زه‌وی و له تاوی ئازاری جه‌سته‌ی پێچی له خۆی ده‌دا. هه‌ر ئه‌وه‌ڵی به‌یانی كه هێزه‌كانی به ناو پاراستنم بینی، گومانم كرد كه شتێك رووده‌دات. ئه‌وه‌نده‌یان هێز كۆ كردبوه‌وه و هێنابوویان كه بۆ كوشتنی شارێكیش زۆر بوو. كرێكاره‌كان واقیان وڕ مابوو، هیچ كه‌س بیری له‌وه نه‌كردبوه‌وه كه بۆ كوشتنی ئێمه هێز كۆ بكه‌نه‌وه. به ده‌ستی به‌تاڵ چووینه نێو جاده‌كه و جاده‌كه‌مان به‌ست. رۆژه‌كانی سه‌ره‌تا ده‌یانوت كه داواكه‌ی ئێمه نایاساییه و ناتوانن دامانبمه‌زرێنن. دواتر به‌رپرسی ده‌زگای پاراستن هات و وتی كه په‌ناگرتنه‌كه‌ی ئێمه گرفتی شه‌رعی هه‌یه، فتوای ئه‌وه‌یان ده‌ركردوه كه هه‌ر كرده‌وه‌یه‌ك كه له دژی حكومه‌ت بێت حه‌رامه. ده‌مه‌ویست هه‌رچی كه له ده‌مم را دێت ئاراسته‌ی بكه‌م، به‌ڵام شه‌ریف نه‌یده‌هێشت، وتی كه نابێ خۆمان تووشی گیروگرفتی زیاتر بكه‌ین، چونكه ئه‌و هیچ و پوچانه له دوای بیانویه‌ك ده‌گه‌ڕێن. به‌ڵام به بێ هیچ بیانوویه‌ك كه‌وتنه گیانمان. لێیان داین و لێیان كوشتین. شه‌ریف بریندار ببوو، به‌ڵام ده‌ستیان گرتبووم و نه‌یانده‌هێشت بچم یارمه‌تی بده‌م.
بیرم له‌وه ده‌كرده‌وه نه‌كا نێرگز بێ باوك بێت؟
سه‌رم به دیواره‌كه‌وه دا، ئیتر هه‌رگیز چاوه‌كانم وشك نابنه‌وه...
٭٭٭٭٭٭
ئیبراهیم به ته‌له‌فۆن قسه‌ی ده‌كرد، ئاره‌ق به ده‌موچاوه تووڕه‌كه‌یدا ده‌هاته خوارێ. ئه‌و ده‌سته‌ی تری كه به ته‌له‌فۆنه‌كه‌وه نه‌بوو ده‌یخسته نێو قژه ته‌نكه‌كه‌ی و تاو نا تاوێك تاڵێكی هه‌ڵده‌كه‌ند و له قامكی ده‌ئاڵاند. له‌و حاڵه‌ته‌یدا وه‌كو ئه‌و گێل و نه‌فامانه ده‌هاته به‌رچاو كه شتێك ده‌بێ ده‌ست و پێی خۆیان لێ ون ده‌بێت.
" حاجی ئاغا گوێ راگره، بۆ ده‌ست پێكردنی هه‌واڵه‌كان نیو سه‌عات زیاتری نه‌ماوه، چی بكه‌ین. ئه‌و راگه‌یاندنه‌ی پێشوو بخوێنینه‌وه یان نا!؟"
هه‌وڵی ده‌دا به‌وپه‌ڕی خۆ شیرین كردنه‌وه، به‌رپرسی به‌شه‌كه له‌و بابه‌ته تێبگه‌یه‌نێت، به‌ڵام بێ سوود بوو. كابرا هه‌ر لاشی لێ نه‌كرده‌وه. خێرا خێرا راگه‌یاندیان دێنا و هێشتا چاومان به بابه‌تی یه‌كه‌مدا نه‌خشاندبوو كه پێچه‌وانه‌ی هه‌مان بابه‌تیان له گه‌ڵ راگه‌یاندنێكی تازه ده‌نارد.
"حاجی ئاغا، چه‌ند ساتێك ئیزنم بده‌نێ!"
دڵنیام كه حاجی ئاغا ئیزنم نادات، ئیبراهیم ئاره‌قه‌ی پێدا ده‌هاته خوارێ، ده‌تگوت تازه له حه‌مام هاتوه‌ته ده‌رێ. ده‌م ده‌كاته‌وه و ده‌یهه‌وێ شتێك بڵێت، به‌ڵام په‌شیمان ده‌بێته‌وه و هیچ ناڵێت.
" به سه‌ر چاو، دڵنیا بن. ئه‌مرێكتان نییه؟ ماڵئاوا."
ـ ئه‌و ئاژه‌ڵانه به راستی بێ تامیان كردوه.
ـ هاوار مه‌كه، كوێری؟! نابینی ئه‌و "مورته‌زه‌وی" یه سه‌گبابه، نیو سه‌عاته ئێره‌ی خستوه‌ته ژێر چاودێریه‌وه؟
دێته لام و كاغه‌زه‌كانم له ده‌ست وه‌رده‌گرێت، یه‌كێكیانی جیا كرده‌وه و فڕێی دایه ناو سه‌تڵی خۆڵه‌كه‌وه.
ـ بڕیار بوو له‌و به‌شه‌دا هیچ نه‌گوترێت، تا دوایین شته‌كانی ئه‌وانمان به ده‌ست بگه‌یه‌نن. تۆش هه‌سته و بڕۆ ماڵه‌وه! به یه‌كێك له كوڕه‌كان ده‌ڵێم، هه‌واڵه‌كانی ئه‌مشه‌و پێشكه‌ش بكات. به‌ڵام هه‌ر ئه‌مڕۆ ئیزنت هه‌یه، سبه‌ینێ كه هاتیته‌وه ده‌نگت خراپ بێت، بزانه چیت به سه‌ر دێنم.
ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ لای ته‌له‌فۆنه‌كه و ژماره‌یه‌ك لێده‌دات و دیسان ده‌ستی له نێو ئه‌و قژه به‌دبه‌ختانه‌ی دایه.
ده‌ستم خسته نێو سه‌تڵی خۆڵه‌كه‌وه و له نێو كاغه‌زه فڕێ دراوه‌كاندا چه‌ند دانه‌یه‌كم هێنایه ده‌ره‌وه. له سه‌ر مێزه‌كه به جوانی دامنان. حه‌زم ده‌كرد كۆیان بكه‌مه‌وه و له شوێنێكیان دابنێم، به‌ڵام له ترسی مورته‌زه‌وی نه‌مدهويَرا. ئاواش ده‌كرێت له‌و كاغه‌زانه بڕوانی كه بۆ خۆیان مێژوویه‌كیان هه‌یه، هه‌موویان هه‌ر ره‌نگده‌ره‌وه‌ی قسه و باسی ناوه‌ندێكن و له‌وانه‌یه هه‌موویان به ده‌ستی كه‌سێك تایپ كرابن، به‌ڵام به‌و قسه قۆڕانه پڕ كراونه‌ته‌وه كه هه‌ر كامه‌یان ئه‌وی دیكه وه‌درۆ ده‌خاته‌وه.
" كوژراوه‌كانی بشێویه‌كه‌ی ئه‌مڕۆ، ژماره‌یه‌ك هه‌لپه‌رست بوون كه به كه‌ڵك وه‌رگرتن له په‌ناگرتنی كرێكارانی مسی خاتون ئاباد ده‌یانه‌ویست ئاسایشی گشتی بشێوێنن."
" به‌رپرسی هێزی ئینتزامی: كرێكاره كوژراوه‌كانی بشێویه‌كه‌ی ئه‌مڕۆ، له لایه‌ن كه‌سانێكی نه‌ناسراوه وه كوژراون."
" كوژراوه‌كان به فیشه‌كه پلاستیكیه‌كانی هێزی ئینتزامی كوژراون."
...
هه‌ستام و مل پێچه‌كه‌م له سه‌ر كورسییه‌كه هه‌ڵگرت و رۆیشتم. دڵم بۆ ئه‌و نێرگزانه ناڕه‌حه‌ته كه له ناو ئۆتۆمبێله‌كه‌دا، سیس بوون.
٭ ئه‌م كورته چیرۆكه به بۆنه‌ی چله‌مین رۆژی گیانبه‌ختكردوانی كاره‌ساتی خاتوون ئاباده‌وه نوسراوه.
