وتارەکان
و: محەمەد محەمەدمرادی
دواتر کۆمەڵگای چینایەتی خولقا کە بەپێی ڕەوشتی سروەتخوازی و کێبڕکێ بوو. ژنان لەو کۆمەڵگادا بەهۆی وابەستەیی بە پیاوانەوە، سووکایەتیی کۆمەڵایەتییان پێ دەکرا. لەتەنیشت بەربەرەکانێ و کێبڕکێی پیاوان بۆ بەدەستهێنانی دارایی و سروەتی کۆمەڵایەتی، بەربەرەکانێ و کێبڕکێی ژنان بۆ داگیرکردنی پیاوانی دەوڵەمەند و خاوەن دەسەڵات هاتە کایەوە.
- توضیحات
- بازدید: 1383
مطالعه بیشتر: کێبڕکێی سێکسی [نێوان ژنان] دیاردەیەکی سروشتی یان کۆمەڵایەتی؟
رەزا شوان
ئیـرین کـێلی پێـش ئەوەی ببێتە نووسەری پەرتووکی منـداڵان، وەک رۆژنامەنـووس و سەرنووسـەری گۆڤـار لە ویلایەتی لـویـزیـانـای زێـدی خـۆی کاری کـردووە. چەنـدین خەڵاتی لە کۆمەڵەی رۆژنـامەوانی لـویـزیانا و ئەسۆشـێتـد پـریـس بۆ رۆژنـامەگەریی خـزمەتگـوزاریی کـۆمەڵایـەتی و نووسـینی وتـار و سەرنـووسـەر وەرگـرتـووە.
زیاتر لە (٣٠) کورتە چـیرۆکی نووسیوە و بڵاویانی کردۆتەوە. خەڵاتی کورتە چیرۆک و خەڵاتی رۆژنـامەی ئـازادی فـلـیـپـینی بۆ کـورتە چـیرۆک وەرگـرتـووە.
- توضیحات
- بازدید: 111
ئیبراهیم ئیسماعیل پوور (شەماڵ)
خۆشەویستی سروشت لە نیشتمانپەروەرییەکی تۆکمە و لۆژیکییەوە سەرچاوە دەگرێ. واتە تاکی نیشتمانپەروەر کاتێک ئەم ناوەی دەخرێتە سەر کە بە گیان و دڵ دار و بەرد و خاک و ئاو و ئاژەڵ و مار و مێرو و گوڵ و گوڵزار و تەنانەت دڕکستان و زەلکاو و زۆنگ و هتد نیشتمانەکەی خۆش بووێ. ئەگینا نیشتمان خۆشەویستی چ واتایەکی دەبێت؟
- توضیحات
- بازدید: 1384
رەزا شوان
(ویـلـیام جەیـمس) دەڵـێت:"کـنجکاوی پـاڵ بە منـداڵانەوە دەنێـت بەرەوە تازەگـەری، بـەرەو ئـەوەی گەشـاوەیە، زینـدووە، سـەرسـوڕهـێـنەرن". دەتـوانـرێـت وەک هـەر کارامەییەکی تر، ئـەم لـێهاتـووە سـروشتیە رەمەکـییە، لە منـداڵانـدا بە رەخـسانـدنی هـۆکارەکانی گەشەکردن و پێشکەوتـن بەهـێز بکـرێـت. منداڵان بە سروشتی خۆیان هەوڵی زیادکردنی کنجکاوی خۆیان دەدەن. هەموو ئەزموون کارێکی کۆمەڵایەتی بۆ ئەمە بەکاردەهێنن. منداڵان لە ژیانێکی خێزانی ئارام و ئاسوودەدا زیاتر گەشەدەکەن.
- توضیحات
- بازدید: 132
رەزا شوان
گـریگـۆری سـمیس، لە پێـش تەمەنی (٢٠) ساڵـیدا، لە تاقـیکردنەوەکانی (مـیـنسا)دا، بـۆ پـێـوانـەکـردنی تـێکـڕای زیـرەکی، پـلـەی زیـرەکی و بـلـیـمـەتـی گـریگـۆر (٢٠٠) پـلـەیە، واتـە (٤٠) پـلە لە سـەرووی زیـرەکی (ئەلـبـێرت ئەنیـشـتایـن)و پـرۆفـیسۆر (سـتـیـڤـن هـۆکـنـیگ) ەوەیـە. كە پـلـەی زیـرەکی هـەریەکەیـان (١٦٠) پـلـەیە.
هـۆی بەکارهـێنانی نـاوی ئەنیشتایـن بەرانبەر بە زاراوەی بـلیمەتی، چونکە ئەلـبێرت ئەنیشـتایـن روونـاکـبـیرێکی ئـەقـڵی سـەدەی بـیـسـتەم بـوو. بـۆیـە کە باسی بـلـیمەتی کەسـێکی زیـرەک دەکـرێـت، بـە ئاسـتی بـلـیمـەتی ئەنیـشـتایـن هـەڵـدەسـەنـگـێـنرێـت.
- توضیحات
- بازدید: 268
رەزا شوان
چالاکییەکانی گرێتا تونبێرگ، لە ساڵی (٢٠١٩) دا، رێـگەی بۆ هـەرزەکـاران و لاوان خۆشکـرد بۆ خۆپیشانـدان لە رۆژێکـدا، کە لە هەمـوو کـێشوەرەکانـدا ئەنجـامی بـدەن. ئەوەبوو لە (١٦٣) دەوڵەدا خـۆپيشاندانی ناڕەزایی بۆ کەشوهەوا کرا. ئەوە یەکەمجار بـوو لە جیهـانـدا، کە منداڵان و لاوان خۆپیشانـدان بکەن و بە کۆمەڵ داوای پارستن و چارەسەرکردنی کەشوهـەوا بکەن. لە زۆربەی خۆپیشانـدانەکانیشدا، وێنەی چالاکوانی کەشـوهـەوا (گـرێتا تـونبـێـرگ) یان بەرزکـردبـوونەوە.
- توضیحات
- بازدید: 155
مطالعه بیشتر: گـرێـتا تـونبـێـرگ چالاکـوانێکی جیهـانی کەشـوهـەوا
لە نۆروێژییەوە: هاوڕێ نەهرۆ
دیکتاتۆر هەمیشە رەخنەی ئاراستە دەکرێ لە لایەن وڵاتانی جیهانەوە، ئەویش رووبەرووی نارەزایەتیە ناوخۆیەکان دەبێتەوە، کاتێک خەڵک بوێری پەیدا بکا. رەنگدانەوەی ئەمەش وەڵامدانەوەیە بە کەرەستەو ئامرازی توندوتویژی، لەهەندی هەڵ و مەرجە دا ئەمە کاریگەری هەیە، بەڵام لە لایەکی دی شەپۆلی نارەزاییەکان توندتر ئەکا.
- توضیحات
- بازدید: 174
فەڕۆخ نێعمەتپوور
ئەوەی ئەدەب دەیکا تەنیا لێک ئاڵانی وشە ئابستراکەکان نیە لە گەڵ یەکتر، بەڵکوو هەم وشە کۆنکرێتەکان لێک دەئاڵێنێ و هەم وشە کۆنکرێت و ئابستراکتەکانیش لە گەڵ یەکتر. لەم گەمە زمانییەدایە کە بەرهەم دەخوڵقێ. بەو جیاوازییەوە کە لە هەندێ بەرهەم دا بە هۆی حوزوری وشە و رستەی ئابستراک، فەزا زۆرتر خەیاڵی و دوورەدەست دەبێتەوە.
- توضیحات
- بازدید: 1180
رەزا شوان
هەندێک لە منـداڵان، گـرفـتی بێـتوانایی رادەربـڕین و گوزارشتکردن و نەبوونی ئـازایی ئەدەبییان هەیە. ئەمەش پەیوەنـدی بە ترس و شەرم و گۆشەگیری و دەسەڵات سەپێـنی دایکان و باوکـانیانەوە هـەیە. کە تونـدوتـیژ و تـووڕە و رەقـن لەگەڵـیاندا، سەرکـوێـر و سەرکوت و دەمکوتیان کردوون. بە شێوازی فەرمانکردن وسکت و بیدەنگیان کردوون. بـەری ئـازادی دەربـڕینـیان لـێگـرتـوون. بـە لای ئەمـانـەوە، دەبـێـت منـداڵان لـە رووی گەورەکانـدا، دەمیان دابخەن و قـسەنەکەن، تەنها گـوێبگرن و گـوێـدێری گەورەکان بن. (یـۆنـامات) دەڵـێـت:"تا تەمـەنی سیانـزە ساڵـیم، وامـدەزانی ناوم ـ دەمـت داخـە ـ یە".
- توضیحات
- بازدید: 206
رەزا شوان
ئەوانە و چەندین سـوود و گرنگی تری خەیاڵ و خەیـاڵکـردن بۆ منـداڵان. گەلێ رێگە و هـۆکار و ئامـراز و کەرەستەش و بابەتی یاریکردنی جۆراوجۆر بەپێی تەمەنی منـداڵان. هـەن، دەتـوانـن یارمەتیی راهـێـنان و گەشەکـردنی خەیـاڵی منـداڵان بـدەن. کە پێـویستە دایـکان و باوکـان بۆ منـداڵەکانیان دابـینیان بکەن. هەنـدێکـیش لە دایکان و باوکان، لە خەیـاڵکـردنی خەیـاڵیی منـداڵـەکانیان نـیگەرانـن، لـەوەی کە لە شـتە راسـتیـیەکان و لە جیهانی راستییەوە دووردەکەونەوە و دەچنە ناو جیهانێکی فانتازیی دوور لە راستییەوە. بەڵام لە راستیدا گیروودەبـوونی منداڵان بە خەیاڵکردن و بـە یارییـە خـەیـاڵـیـیەکـانـەوە، ئـارامی و ئـاسـوودەیی و دڵخـۆشـیـیان پێ دەبـخـشـن و گـۆڕانکاری لە ریتـمی ژیـانیـان و لە شـێوازی بیـرکـردنەوەیـان و داهـێـنانیـان دەکـەن.
- توضیحات
- بازدید: 135
