خودگێڕانەوە: ئەو وێنانەی تەمەن...

خودگێڕانەوە: ئەو وێنانەی تەمەن، کە شێعر دەیگێڕێتەوە

لە دەقی سەباح رەنجدەردا

نووسینی: د. عەبدوڵا رەحمان

لێرە دایبگرە

خوێندنەوەی کۆچیڕۆکی "قاوتی دەم با"

ئەرسەلان چەلەبی

چیڕۆکی قەڵای قازی کە لە دوو جەمسەری "ڕێئاڵ-فیکشێن"دا بەرهەم هاتبوو جێگەی سەرنج بوو. خاوەنی پێنج کاراکتەری سەرەکییە بە ناوی خەبات، دیاکۆ، سەلیم، قازی محەممەد و شەیتان. چیڕۆکەکە لەوێوە دەست پێدەکا کە خەبات و دیاکۆ لە تورکیە دەیانهەوێ بچن لە یووئێن ناونووسی بکەن، لەوێوە کاراکتەری سەلیم دێتە کایەوە و هەر لەوێشڕا پەتی رێئاڵ دەپچڕێ و هەودای فیکشێن و خەیاڵ هەوساری گێڕانەوەکە دەگرێتە دەست. سەلیم وەکوو کاراکتەرێکی سەیر و سەمەرە، جادووگەر، کەسێک کە دەیتوانی کارێک بکا مرۆڤەکان لە زەماندا سەفەر بکەن.

دەنگی ئاسمان لە گەڵماندایە

هاوڕێ نەهرۆ

ئەوەی سەرنجمان ڕادەکێشی سیمبول دارە مەیت یان (تابووت) هەر لەسەرەتای فیلمەکە تا کۆتایی ئامادەبوونی بەرچاوی هەیە، تابووت نیشانەیە بۆ مەرگی هەمیشەیی و بەردەوام کە وەک ملوانکەیەکی تاسێنەر لە گەردنی گەلی کوردو گەلانی ئیران ئاڵاوە بە درێژایی مێژوو، تابووت نیشانەیە بۆ قوربانیەکانی گەلی کورد کە هەمیشە ئەو باجەی داوە بۆ ئازادبوونی هونەرو ئافرەت و ئازادی باوەڕ، بەهەرحاڵ فیلمی نێوەمانگ ئیش کردن لە نێو خەرمانەی غەم و خەفەت و تراژیدیای گەلی کورد گەرچی لە هەندێ شوێنی دا کۆمیدی ڕەشی تیایە وەک ئەوەی کامیرەکە بە درێژایی وێنە گرتن فیلمی تیا نەبووە یان روڵی شوفیرەکەو سەرتاشینی لەلان جەندرمەوە، لە کۆتایی دا هیوای سەرکەوتن بۆ برای دەرهینەرو کاستی فیلمەکە دەخوازم.

گرنگییەکانی خەیاڵ و خەیاڵکردن بۆ منـداڵان

رەزا شوان
ئەوانە و چەندین سـوود و گرنگی تری خەیاڵ و خەیـاڵکـردن بۆ منـداڵان. گەلێ رێگە و هـۆکار و ئامـراز و کەرەستەش و بابەتی یاریکردنی جۆراوجۆر بەپێی تەمەنی منـداڵان. هـەن، دەتـوانـن یارمەتیی راهـێـنان و گەشەکـردنی خەیـاڵی منـداڵان بـدەن. کە پێـویستە دایـکان و باوکـان بۆ منـداڵەکانیان دابـینیان بکەن. هەنـدێکـیش لە دایکان و باوکان، لە خەیـاڵکـردنی خەیـاڵیی منـداڵـەکانیان نـیگەرانـن، لـەوەی کە لە شـتە راسـتیـیەکان و لە جیهانی راستییەوە دووردەکەونەوە و دەچنە ناو جیهانێکی فانتازیی دوور لە راستییەوە. بەڵام لە راستیدا گیروودەبـوونی منداڵان بە خەیاڵکردن و بـە یارییـە خـەیـاڵـیـیەکـانـەوە، ئـارامی و ئـاسـوودەیی و دڵخـۆشـیـیان پێ دەبـخـشـن و گـۆڕانکاری لە ریتـمی ژیـانیـان و لە شـێوازی بیـرکـردنەوەیـان و داهـێـنانیـان دەکـەن.

دوو قەسیدە لە 'ڕامبۆ'وە

له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌: نه‌ژاد عزیز سورمێ

          ئەی سرووشت !

          بە گەرمی ڕایژەنە  

سەرمایەتی

ئەو بۆن و بەرامەیە

كار لە لووتی ناكەن

ئەوەتا لەژێر خۆردا دەنوێ‌ و

دەستی ئارام لەسەر سنگییەتی

            دوو كونی سووریش لەكه‌له‌كه‌ی ڕاستی  

جامخانە

فەڕۆخ نێعمەتپوور

پەرداخێک ئاو دەدەمە دەستی هاوکارەکەم و، بیری کوڕەکەی دەکەومەوە. بەخۆم دەڵێم بەس نەبوو جاران بیرەوەرییەکەی زیندوو بوو. ئەوسا بەو ئاکامە دەگەم کە بیرەوەری دوو جۆرە: لە نەوعێکی‌دا کەسەکە هێشتا ماوە و، لە نەوعەکەی دیکەی‌دا مردووە. پێم وابێ ئەمەی دووهەم خراپترین جۆریەتی. دۆلکەکە لەسەر تەرمۆزە شکاوەکە دادەنێم. ئەو تەرمۆزەی توێژاڵێکی تەپ و تۆز بەسەریەوە شەوق دەداتەوە.

پێویست بە ژماردنی شەوەکان ناکا

دڵکەش قادر

باسی ڕووناکیم بۆ مەکە
من شەوگارم پڕە لەتەنهایی
سینەم چرچ بۆتەوە
سێوی باغی ئیرەمم
پڕە لە گریان.