نانی ڕۆژانه
و. نەژاد عەزیز سورمە
هه‌ندێ جاریش به فرمێسكان سوێر
جاریش هه‌بووه به بارووت گه‌رم بووه
به‌ڵام هه‌میشه به‌تام و بۆ
نمازا وه‌ختێ له‌گه‌ڵ هاوڕێكانم به‌شم كردووه.
من و ئاسمان
فەڕۆخ نێعمەتپوور
ئەسحابەکەیش کە مەعلوم نیە هی چ ساڵێکە و شمشێرەکە بەر کوێی کەوتووە وا کوشتوویەتی، لە ناو کێلەکەوە لە پشتەوە تف لە بەردەکە دەدا بۆ ئەوەی بلکێ، بەڵام غافڵ لەوەی تڵپی تەڕ چییە تیای نەماوە تا بتوانێ تەنانەت نیوە تفێک کۆبکاتەوە. ئەسحابەکە بەخیلی بە پیرێژنەکە دەبا و کتوپڕ هەستدەکا ئاشقی بووە.
چیرۆکی قەڵەم
لە ئینگلیزییەوە: سایتی قەڵەم
تۆ دەتوانی زۆر شت لەم قەڵەمەوە فێرببی، چونکە رێک لە تۆ دەچێ. ئەم قەڵەمە ئەزموونی ژانێکی بەسام دەکا بە هۆی داتاشینی نووکەکەیەوە، هەروەک چۆن تۆیش ئەزموونی وەها ژانێکت کرد بە هۆی ئەو نمرە خراپەوە وەرتگرت. بەهەرحال ئەمە یارمەتیت دەدا کە ببی بە قوتابییەکی باشتر.
هیومانیسم و ژین ـ روانگە دونیاییەکانی تر (٦)
لە نۆروێژییەوە: سایتی قەڵەم
ئەو لۆژیکەی لە ئەخلاقی کۆنفۆسیوسی دا هەیە، ئێمە بیری ئوتیلیتاریسم (فایدەگەرایی) و 'ئەخلاقی ئاکام' واتە 'ئاکامگەرایی' دەخاتەوە کە سەدان ساڵ دوواتر لە رۆژئاوا سەریانهەڵدا. نۆرمێکی گرینگ بریتی بوو لە رەچاوکردنی 'رێگای زێڕینی میانەڕەوی' بە مەبەستی لەگەڵ یەکترسازان و هاوئاهەنگی. کەسی زیرەک دەبێ لە چەندین لاوە سەیری بابەت بکا کە ئەمە تا رادەیەک لە ئێتکی ئەرەستوی یۆنانی دەکا.
هەواڵێکی خۆش بۆ خوێنەرانی ئەدەبی کوردی
بڵاوبوونەوەی رۆمان و کۆمەڵەچیرۆکێکی نوێ بە ناوەکانی 'خەیاڵاتی بێهوودە' و 'دەستەکلیل' لە نووسینی 'فەڕۆخ نێعمەتپوور' گەیشتە دونیای کتێب و ئەدەبیاتی کوردی. رۆمانەکە باس لە کێشەکانی نێو بنەماڵەیێک دەکات و هاوکات ئەو گرێ و چەڵەمانە دەخاتە بەر باس کە وەک تابۆیێک هەنوکەش لە کۆمەڵگای کوردیدا ئینسانەکان و بیر و زەینیانی گیرۆدە و یەخسیر کردوە.
مارکس وەک شاعیر
سەرچاوە: ئاوێنە
کارل مارکس زۆر بەزویی ماڵئاوایی لەشیعر کردو چوە دنیای فەلسەفەو مێژو و ئابورییەوە. دوای قۆناغێک لەنەخۆشی‌و سەرگەردانیی فکریی، سەرەنجام لەنامەیەکدا بۆ باوکی نووسی، "من وازم لەئایدیالیزم ھێناو خوازیارم دوبارە روبکەمەوە بیرکردنەوەی قوڵتر".
هیومانیسم و ژینڕوانگە دونیاییەکانی تر (٥)
لە نۆروێژییەوە: سایتی قەڵەم
گەشەی ئایدیای 'تاک' خاوەن مێژوویەکی دوورودرێژە کە دەتوانین بڵێین لە 'پرۆتاگوراس'ەوە (پێنج سەدە پیش زایین)، دەستپێدەکا، تا دەگاتە سەردەمی رێنسان، شۆرشی فەڕەنسە و ئەوسا راگەیەندراوی مافی مرۆڤ لە لایەن رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە لە ساڵی ١٩٤٨دا. پرۆتاگوراس دەیگوت "مرۆڤ پێوەری هەموو شتێکە".
کە چێژ خۆی دەخەمڵێنێ
فەڕۆخ نێعمەتپوور
بە زمانی هیگلی، لە دیالکتیکی ئەم دوو جەمسەرەدایە 'چێژ' لەدایک دەبێ. کە دیالکتیک کەوتە نێوانەوە ئەوا پێوەندییەکە لە خودی بەشەکان بەرجەستەتر دەبێتەوە. لۆژیکی پێوەندی زاڵدەبێ بە سەر خودی جەمسەرەکاندا وەک جەمسەر. ئەوسا تێگەیشتن و هەست دەبێ بە دیاردەیەک کە بەردەوام لە هاتوچۆدایە لە نێوان جەمسەرەکاندا.
صفحه240 از417
